Yalan kötüdür, bununla ilgili tonlarca masalla büyütürüz çocuklarımızı! Pinokyo’ nun burnu uzamış, yalancı çoban yalnız kalmış, böyle olmaması için yalan söylememelidir falan filan.
Peki, biz çocuklarımıza doğruyu söylüyor muyuz?
Çocuğumuza yalanın ne kadar kötü bir şey olduğunu, dürüst insan olmasının ne kadar yüce bir erdem olduğunu aşılamaya çalışırken anne baba olarak bizler neden yalan söylüyoruz? Hemen savunmaya geçip “bizim söylediklerimiz yalan sayılmaz, onun iyiliği için söylenilen ufak tatlı kandırmacalar” diyebilirsiniz. Ama zaten yalan da bu değil midir, birini aldatmak, kandırmak için söylenmez mi? Peki, bu koşullarda çocuğumuza doğru insan olmayı nasıl aşılayabiliriz ya da yalan söyleme alışkanlığını nasıl yola sokabiliriz?
Çocuklarınız, sizin aynanızdır, sizin kültürünüzle ve davranışlarınızla yoğrulur, hayatın içinde pişer. Siz hamura ne katarsanız yemesi o kadar lezzetli olur, tabir-i caizse. Çocuklarınız, bazen ceza almamak için, bazen sizin eleştiri oklarınıza hedef olmamak için bazen de tatlı övgülerle pohpohlanmak için küçük yalanlar söylemeye başlarlar. Ancak bu “tatlı” yalanlar 5 yaşından büyük çocuklarda ise endişe duymanızın ve çözüm bulmanızın vakti gelmiş demektir. 5 yaşına kadar olan çocuklar, bizim algıladığımız şekilde yalan söylemez, çünkü henüz gelişmiş bir beyne sahip olmadığı ve hayal gücünü tam anlamıyla kullanamadığı için karmaşık düşünce yapısına sahip fikirler üretemez. Örneğin, gördüğü bir rüyanın gerçek mi hayal mi olduğunu algılayamaz, yani olmamış şeyleri olmuş gibi anlatabilir, gördüğü ya da duyduğu şeylerden çok kolay etkilenebilir. Eğer çocuğunuz okul öncesi dönemde ise ve bu tür davranışlar sergiliyorsa korkmanıza gerek yok, büyüme ve gelişimine bağı olarak gerçek ve hayal kavramlarını öğrendiğinde geçecek bir durumdur.
Fakat, unutmamanız gereken bir konu var ki, o da çocuğunuzun büyümesiyle birlikte sizi ve çevresindeki insanları taklit etmeye başlar. Demek istediğimiz şey, sizi ve ailenizi örnek aldığı, gördüklerini kendi yaşamına yansıtmasıdır.
Kapı çalıyor, o an uygun değilsiniz ve komşunuz kapıda! Siz çocuğunuza kapıyı açıp evde olmadığınızı ya da rahatsız olduğunuzu söyletirseniz çocuğunuza yalanın kötü bir şey olduğunu anlatmanız mümkün değil!
O nedenle, çocuğunuzun yalan söylemesine engel olmak ya da yalanın insanın itibarında dahi ne denli kötü durumlara neden olabileceğini anlatmak için önce neden yalan söylediğini çözmelisiniz.
Unutmayın, aynaya bakıyorsunuz..