Her insanın fizyolojik ve duygusal ihtiyaçları olduğu gibi çocuklarımızın da ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar arasında en temel olanları güvende olabilme ihtiyacı, ait olma ihtiyacı, sevilme ve sevme ihtiyacı, kendini ifade etme ihtiyacıdır. Bu ihtiyaçlar yaşamımızı sürdürebilmeyi ve hayatta doyuma ulaşmamızı sağlayan faktörlerdir.
İhtiyaçların dışında insanların istekleri de vardır. İhtiyaçlarla istekler birbirinden tamamen farklı unsurlardır. Bu istekler çocuklukta başlar ve altında yatan sebep çocuğun kendini ayrı bir birey olarak görmesidir. Çocuğun istekleri olması gayet doğal bir davranıştır.
Peki çocuğun isteklerini karşılamak nereye kadar doğru bir davranıştır, haydi bu konunun detaylarına birlikte bakalım.
Hangi anne babaya sorsanız çocuklarının bitmek bilmez isteklerinden söz eder. Aslında bu isteklerinin oluşmasına ortam hazırlayan büyük oranda ebeveynlerdir. Çocuğun İstekte bulunmasında en büyük rol model anne babadır. Mesela annenin onca elbisesi varken yenisini aldığında, oyuncak isteyen çocuğa, o kadar oyuncağın var yenisini almaya ne gerek var diyebilir misiniz?
Çocuğunuzla kaliteli zaman geçirememenin günah çıkarması olarak çocuğu hediyelere boğmak, onun sadece isteklerinin artmasına sebep olacaktır. Ya da arkadaşında görüyor kendini eksik hissetmesin, gözü kalmasın diye aldığınız oyuncak veya hediyeler alıp iyilik yaptığınızı sanmak, onun doyumsuz olmasında en büyük etken olarak görülmektedir.
Yapması gereken bir sorumluluğu yerine getirdiği zaman hemen ödüllendirme yoluna gitmek onun beklentilerini katlayacaktır. Örneğin okuldaki sınavında yüksek not alması ya da odasını toplaması karşısında ödüllendirmek son derece yanlış bir davranıştır. Yani çocuğunu isteklerinin sınır tanımaz şekilde olmasını sağlayan çoğunlukla ebeveynleridir. Aslında anne babanın görevi onların isteklerini karşılamak değil ihtiyaçlarını yerine getirmektir.
Uzmanlar, çocuğun isteklerini bekletmenin onun gelişimi için son derece önemli olduğunu vurguluyorlar. Çocuğun isteklerini dengelemenin otokontrol gelişiminde, hazzı erteleyerek olgun bir kişilik yapısı oluşturabilmesinde, alternatifler üretebilmeyi öğrenebilmesinde, çabalamayı deneyimleyebilmesinde, sabırlı çalışabilmesinde, olağanüstü pozitif etkilere sahip olduğu bilinmektedir.
Çocuğun isteklerine nasıl sınır koymalı?
Sınır koyulacak konu üzerinde, anne baba olarak aynı fikirde olmalısınız.
Çocuğunuzla konuşarak sınırlama hakkında onun da fikrini almalısınız.
Sınırlar çocuğun yaşına uygun, net ve kabul edilebilir olmalı.
Sınırlar konusunda istikrarlı olarak en önce siz uymalı ve inanmalısınız.