Elbette ki her anne baba çocuğunun en mükemmel şekilde yetişmesini, kişilik gelişiminin doğru olmasını ister ve bunun için çaba gösterir. Ama bazen işler umduğunuz gibi gitmeyebilir.
Çocuğunuz gittikçe artan bir seyirle “ben merkezci” davranışlar sergiliyorsa dikkat etmeniz gerekir. Ben merkezci olmakla özgüven sahibi olmayı karıştırmamak gerekir. Sağlıklı bir özgüvenin geliştirilmesini gerektiren bu durumun oluşmaması için bazı belirtilere dikkat edilmelidir.
Bir çocuğun özgüven sahibi olması narsistlik olarak değerlendirilmemelidir, aradaki hassas çizgiyi atlamamak gerekir. Özgüveni yüksek çocuk, başkasının haklarını ihlal etmediği gibi ihtiyaçlarına da saygı göstereceğinden bunun benmerkezcilik değil özgüven sonucuna dayandırabilirsiniz. Narsistlikten uzak, gelişimini sağlıklı sürdüren bir çocuk başkasının haklarını, onların iyiliğini düşünenen samimi bir davranış sergileyerek olumlu ipuçları verecektir.
Narsistlik belirtileri :
Narsistlik bir kişilik bozukluğu olarak kabul edimektedir. Empati duygularının gelişmediği durumlarda ortaya çıkan narsisitlik ileride yetişkin olduğu zaman bireyin bu kişilik bozukluğuna bağlı bir dizi olumsuz başka bozuklukların oluşacağına dair alarm zillerinin çaldığı yönünde değerlendirilmelidir.
- Zarar verici bir biçimde insanları rahatsız eden ve bezdirici eğilimlerin olduğu davranışlar,
- İnsanlarla dalga geçme,
- Çevresindekileri hatta en yakınlarını dahi aşağılama,
- Tehditkâr davranma,
- Kazanma hırsıyla çıkarları için başkasının canının yanacağına aldırış etmeden yalan söyleme,
- Yalanlarının sonucunu başkasının hatası olarak görme ve gösterme,
- Hatasını söyleyen kişiye saldırma,
- Kendisini aşırı derecede herkesten değerli görme ve bunu sık sık dile getirme,
- Kendi ihtiyaçlarının önceliğini herkesten önde tutma,
- Hangi koşulda olursa olsun her zaman özel bir muamele görme hakkının olduğunu düşünme,
- İsteklerinde kendisini son derece haklı görme,
- Kötü olan sonuçlar için başkalarının suçu olduğunu düşünme,
- İnsanlarla ekip çalışması yerine onlarla rekabet içine girme.
Peki ne yapmak gerekir?:
- Empati yapmayı öğretmelisiniz.
- Açgözlülüğü onaylamadığınızı ona belli etmelisiniz.
- Çocuğunuzun özel muamaele beklemesini engelleyerek ona prenses veya prensmiş gibi davranmayın.
- Kibarlık ve dürüstlük olgularına değer verdiğinizi her fırsatta gösterin.
- Onun bulunduğu ortamlarda hak ve hukukun ne kadar önemli olduğunu vurgulayan konuşmalar yapın ve siz de davranışlarınızla bunu gösterin.
- Bencil davranışlarında onu uyararak yaptığının yanlış olduğunu söyleyin.
- Çocuğunuza davranışların sözlerden daha güçlü olduğunu hatırlatın.