Dünya üzerinde tam 8 bin 300 kilometrelik kıyı şeridiyle İngiltere, Fransa, Norveç gibi Avrupa ülkelerini uzak ara geride bırakan, Yunanistan'ı ise ikiye katlayan Türkiye için balık tüketimi inanılması güç bir şekilde çok ama çok az.
Nefes almaya başladığımız andan itibaren her yaş aralığında çok önemli olan balık tüketimi bebeklikte ise çok daha ayrı bir öneme sahip. Özellikle beyin gelişiminin çok hızlı olduğu anne karnından başlayan ilk 0-3 yaş dönemi için balığın ayrı bir önemi vardır. Biyolojik değeri yüksek protein ve esansiyel amino asit kaynağı olan balık, içerdiği omega-3 çoklu doymamış yağ asitleri ile beyin gelişimine olumlu katkı sağlar. Bu nedenle özellikle gebelikten itibaren anne adaylarının ve 7. aydan itibaren tamamlayıcı beslenmeye başlayan bebeklerin tükettiği balığın beyin gelişimini olumlu yönde etkiler.
Özellikle bebeklikte ve çocukluk çağlarında aşırı yağlı, katı yağları çok kullanarak beslenen, bol kalori alan kişiler ilerleyen yaşlarında kalp ve damar hastalıkları gibi birçok hastalığa yakalanabiliyor. Bu nedenle küçük yaştan itibaren beslenme alışkanlıklarına dikkat etmeliyiz. Çocuklarımıza küçük yaşlardan itibaren sağlıklı beslenme kuralları içinde balığın önemini mutlaka öğretmeliyiz. Üstelik fosfor ve mineral açısından zengin olduğu için okul çağlarındaki çocukların kemik gelişimine de katkı sağlar, kısacası bebeklikten itibaren her yaş aralığındaki çocuklarımızı balıktan olabildiğince faydalandırmalıyız.
Balığın tüketilmesi için çok çeşitli tarifler bulunmakla birlikte, bebeğinizin / çocuğunuzun damak tadına göre balığı tüketmesini sağlayabilirsiniz.
Balığın tazeliği nasıl ölçülür;
Balığın kalitesi, tazeliği ile ölçülür. Gözlerinin parlak ve lekesiz, solungaçlarının kırmızı veya pembe, pulları ve yüzgeçlerinin diri, derisinin gergin olması ve sert etli kısmına parmak ile basıldığında parmağın bıraktığı izin hemen düzelmesi gerekmektedir.
Balık alırken;
Her balık bol bulunduğu mevsimde satın alınmalıdır.
Konserve balık satın alırken mutlaka etiket bilgisi okunmalı, son kullanma tarihi, üretim/ithalat izni bulunmasına, kutuda delik, hasar veya bombeleşme olmamasına dikkat edilmelidir.
Balık pişirirken;
Taze balıklar satın alındıktan sonra iki saatten fazla oda sıcaklığında bekletilmemeli, pişirilinceye kadar pulları ve içi hemen temizlendikten, yıkanıp, iyice kurulandıktan sonra uygun bir kapta buzdolabı ısısında muhafaza edilmelidir. Balıkların, buzdolabı ısında 1-2 gün, derin dondurucuda ise 3-6 ay saklanması uygundur.
Balık pişirmede en uygun ve sağlıklı yöntemler, buğulama, haşlama veya yağsız tavada pişirmedir. Kızartma yöntemi balığın besin değerinin azalmasına ve zararlı maddelerin oluşumuna neden olduğundan tercih edilmemelidir.
Çiğ balık ve deniz ürünleri parazitler, bazı bakteri ve virüsler açısından risk oluşturur. Ayrıca, B1 vitamininin yetersizliğine yol açması nedeniyle balığın çiğ veya az pişmiş şekliyle tüketimi sakıncalıdır.
Aklınızda bulunsun;
Balığa başlama ayı birçok kaynakta farklı verilebiliyor. 8. aydan 12. aya kadar tavsiyeler bulmak mümkün. Bebeğinize vermeden önce doktorunuza danışmanız önemli. Zira alerjik bir yiyecek ve çocuğunuzun alerji geçmişi varsa buna dikkat etmeniz gerekebilir. Balığa başlarken tatları daha nötr olan beyaz etli balıkları tercih edin. Balık kılçığı tehlikeli olabilir. İyice ayıklayıp kılçık kalmadığından emin olun. Sebzelerde olduğu gibi balığın da fazla ısıya maruz kalması besin değerini düşürüyor. Buharda pişirmeyi tercih edin.